Η τάση προς μια πιο “υγιεινή διατροφή” έχει απλωθεί σε όλες τις χώρες του λεγόμενου “πρώτου κόσμου”, δηλαδή των πλουσιότερων και πιο μορφωμένων χωρών στον πλανήτη, οι οποίες βέβαια περιλαμβάνουν και την Ελλάδα, ακόμη κι αν ο τραπεζικός λογαριασμός σας καγχάζει στο άκουσμα αυτό. Αλλά γι’ αυτό θα μιλήσουμε μια άλλη φορά που θάχουμε πιει και κανένα ποτηράκι πριν, για ευνόητους λόγους.
Το πολύ σημαντικό θέμα μας εδώ, είναι ότι στην επιδίωξη ενός στόχου για πιο υγιεινή διατροφή και σε συνδυασμό με τις απόλυτα σωστές κοινωνικές ανησυχίες για βιώσιμη ανάπτυξη, αειφορία και γενικότερα αγάπη και σεβασμό για το περιβάλλον, αισθάνομαι ότι έχουμε μπει σε ένα κλίμα εντελώς αντιπαραγωγικό, όπου η αλήθεια και το ψέμα έχουν γίνει δυσδιάκριτα ακόμη και για τον ψύχραιμο παρατηρητή.
Παρόλο που υποτίθεται ότι είμαστε στον ‘πρώτο’, στο μορφωμένο κόσμο, όπου κυριαρχεί ο ορθολογικός και επιστημονικός τρόπος σκέψης και ανάλυσης και ο δημόσιος διάλογος διεξάγεται με επιχειρήματα, φοβάμαι ότι οι δογματικές ιδεολογίες σε σχέση με τη διατροφή έχουν πάρει το πάνω χέρι και ο φανατισμός κυριαρχεί της λογικής καθημερινά!
Οι βήγκανς την πέφτουν χοντρά στους κρεατοφάγους στα σόσιαλ μήντια αλλά και στις ταβέρνες, οι κρεατοφάγοι κοροϊδεύουν τους βετζετέριαν, οι ωμοφάγοι παριστάνουν τους σύγχρονους άγιους ξερωγώ, άσε που όλοι ξαφνικά αποκτήσαμε κάποιο πρόβλημα με τη γλουτένη ή κάποια διατροφική αλλεργία που μας κάνει απολύτως μοναδικούς και βεβαίως αξιοπρόσεκτους! Οι υπερβολές και ειδικά με μικρά παιδιά που ακολουθούν εξτρεμιστικές διατροφές από ιδεολογία ή μόδα ή επιβολή απ’ τους γονείς είναι δεδομένες, τις ακούμε στις ειδήσεις κάθε τόσο και ως πατέρας τριών παιδιών δεν σας κρύβω ότι με συγκλονίζουν. Το θέμα δεν είναι πλέον αστείο!
Επειδή λοιπόν σίγουρα κάτι δεν πάει καλά με τον τρόπο που διεξάγεται ο δημόσιος διάλογος γύρω από τέτοια θέματα, θεωρώ ότι ο μόνος τρόπος να καταλάβουμε τι είναι σωστό σε σχέση με την διατροφή μας είναι να ανατρέξουμε σε αλήθειες που τεκμηριώνονται επιστημονικά, αφήνοντας τις όποιες απόψεις μας στον προθάλαμο, για να τις ξαναεξετάσουμε αφού αντιληφθούμε πρώτα το τι “αντικειμενικά ξέρουμε” για τα διατροφικά θέματα.
Let’s first see the facts λοιπόν και μετά ας διαμορφώνουμε απόψεις, παρά να αποκτάμε πεποιθήσεις τις οποίες στηρίζουμε επιλεκτικά με τα επιχειρήματα που μας βολεύουν. Και εδώ το πρωτεύον θέμα του άρθρου αυτού ξεκαθαρίζω ότι είναι το ποια είναι η ‘αντικειμενικά σωστή, υγιεινή & πλήρης διατροφή’, ποιά δεν είναι και γιατί και όχι οι περιβαλλοντικές ανησυχίες μας σε σχέση μ’ αυτές τις διατροφές. Αυτές σαφώς και πρέπει να εξεταστούν απ’ την ανθρωπότητα προκειμένου να βρεθεί μια βιώσιμη λύση, αλλά αφού καταλάβουμε πρώτα το τι είναι καλό για τον οργανισμό μας και τι όχι.
Παρόλο που ο κάθε ένας που έχει καλώς ή κακώς επιλέξει να ακολουθεί μια διατροφή, θεωρεί κοινωνική υποχρέωσή του να μας προσηλυτίσει σ’ αυτήν μέσα απ’ τον δημόσιο λόγο του σε blog ή σε social media, εγώ θα αντισταθώ στο να εκθέσω σοβαρά τη δική μου θέση επί θεμάτων διατροφής, παρόλο που εκπροσωπώ ίσως το πιο δημοφιλές food-related blog στη χώρα. Θεωρώ επιεικώς ανεύθυνο να μιλά κανείς (και ειδικά με στόχο να προσηλυτίσει) για τέτοια θέματα, αν δεν έχει βαθιά επιστημονική γνώση. Απ’ την άλλη θεωρώ ότι αυτά τα θέματα είναι πολύ σημαντικά για να τα κρύψουμε κάτω απ’ το χαλί και να τα προσπεράσουμε στο Cucina Caruso.
Γι’ αυτό επέλεξα μια άλλη οδό. Να απευθυνθώ σε έναν αντικειμενικά υπεύθυνο άνθρωπο, που γνωρίζω ότι έχει το βάθος γνώσης να μας δώσει τεκμηριωμένες απαντήσεις και εγώ απλά αναλαμβάνω τον ρόλο να του θέσω τα βασικά ερωτήματα που βλέπω ότι είναι απαραίτητα προκειμένου να ξεδιαλύνουμε τα βασικά στο τοπίο της διατροφής. Αυτός ο άνθρωπος είναι ο διακεκριμένος βιολόγος, καθηγητής πανεπιστημίου Κώστα Φασσέας με τον οποίο έχουμε γίνει φίλοι τα τελευταία χρόνια και τον εμπιστεύομαι όχι απλά για την γνώση και εμπειρία του, αλλά κυρίως για την κρίση του και τη ψύχραιμη – χωρίς φανατισμούς και ακρότητες- ματιά του, πάνω σε τέτοια θέματα.
Ποιός είναι ο Κώστας Φασσέας
Ο Κώστας Φασσέας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1951 και σπούδασε Βιολογία στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Πήρε το PhD του από το University of Glasgow της Σκοτίας. Επέστρεψε στην Ελλάδα και έκανε σημαντική ακαδημαϊκή καριέρα ως καθηγητής στο Τμήμα Γεωπονικής Βιοτεχνολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου της Αθήνας, όπου στη πορεία ανέλαβε και τη διεύθυνση του Εργαστηρίου Ηλεκτρονικής Μικροσκοπίας. Συνταξιοδοτήθηκε μόλις πριν λίγους μήνες, αλλά θέλει να παραμένει χρήσιμος και ενεργός ως πολίτης στη κοινωνία, ενόσω ασχολείται με την οικογένειά του, τα εγγόνια του και τα χόμπι του, οπότε δέχτηκε να απαντήσει με χαρά στις ερωτήσεις που του έκανα, γιατί αντιλαμβάνεται ότι μπορεί να βοηθήσουν κάποιους να καταλάβουν τι και γιατί είναι σωστό επιστημονικά σε θέματα διατροφής!
Από το 2007 άλλωστε έχει προσφέρει ανιδιοτελώς τις υπηρεσίες του στον ΕΦΕΤ, ως εμπειρογνώμονας σε θέματα μικροσκοπικού ελέγχου τροφίμων για τα οποία έχει γίνει καταγγελία από καταναλωτές. Ο Κώστας Φασσέας έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό γιατί έγραψε ένα πολύ σημαντικό και χρήσιμο βιβλίο για θέματα καθημερινής διατροφής και μαγειρικής με τίτλο “ΤΙ ΤΡΩΜΕ… Ένας επιστήμονας στην Κουζίνα μας” που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΔΙΑΥΛΟΣ, το οποίο και συνίσταται από το Cucina Caruso ως απαραίτητο εγχειρίδιο κάθε σοβαρού Έλληνα μάγειρα, είτε ερασιτέχνη, είτε επαγγελματία. Αγοράστε το εδώ ή εδώ!
Είναι το πιο χρήσιμο και απλό δώρο που μπορείτε να κάνετε σε όποιον αγαπά την μαγειρική, προκειμένου να μάθει σωστά και υπέυθυνα τα βασικά της επιστήμης που κρύβονται πίσω απ’ αυτήν. Εμείς το έχουμε ξεκοκκαλίσει και ήταν αρκούντως …νόστιμο!
Το βιβλίο αυτό δίνει απόλυτα τεκμηριωμένες επιστημονικά απαντήσεις σε καθημερινά θέματα μαγειρικής και διατροφής αλλά ο Κώστας το έχει γράψει με ένα τρόπο που είναι πολύ εύκολο να διαβαστεί και από μια νοικοκυρά χωρίς ιδιαίτερη μόρφωση και από έναν επαγγελματία μάγειρα και οποιονδήποτε άλλον βέβαια. Έχει συχνή δημόσια παρουσία στα Μαζικά Μέσα όπου επιλέγεται να μιλήσει κυρίως για την εμπεριστατωμένη αλλά και ψύχραιμη ματιά του σε θέματα αρμοδιότητάς του. Για χρόνια μιλούσε και στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΙ με την Χριστίνα Βίδου σε μια εκπομπή που εξηγούσε όλα τα θέματα που αναλύει στο βιβλίο του και φέτος μπορείτε να τον ακούσετε πάλι εκεί κάθε Πέμπτη στις 18·30′-19′:00 αλλά και στο διαδικτυακό Hellas Radio που ακούγεται σε όλο τον κόσμο, κάθε Τετάρτη από 10:30-11:30 το βράδυ.
Η συνέντευξη με τον Κώστα Φασσέα
για θέματα σύγχρονης διατροφής
Δεν μπορώ παρά να αρχίσω αυτή τη συνέντευξη από το πιό βασικό στοιχείο ως αφετηρία σκέψης. Ποιά είναι η κανονική-φυσική διατροφή για έναν άνθρωπο με βάση τη φυσιολογία του και την βιολογική εξέλιξή του ανά τις χιλιετίες; Είναι παμφάγο ή αυτό “παίζει” ανάλογα με τις συνθήκες ή επιλογές;
Κατά την εξέλιξη του ανθρώπου, ως προς τη διατροφή του, ανά τις χιλιετίες πέρασε από διάφορα στάδια τα οποία επηρέασαν την φυσιολογία, αλλά και την ανατομία του. Μέσω της φυσικής επιλογής, δηλαδή της επικράτησης του καλύτερα προσαρμοσμένου ανθρώπου στις συνθήκες για την επιβίωσή του, έχει εξελιχθεί ο σημερινός άνθρωπος.
Η Βιολογία εδώ και πολλές δεκαετίες έχει απαντήσει στο ερώτημα για το σε ποια διατροφική κατηγορία οργανισμών ανήκει ο άνθρωπος. Αν είναι, δηλαδή, χορτοφάγος, σαρκοφάγος ή παμφάγος.
Η ανατομία και φυσιολογία του ανθρώπου αλλά και τα ένστικτά του, τον κατατάσσουν αδιαμφισβήτητα στην κατηγορία των παμφάγων.
Ποιά είναι όμως αυτά τα αδιαμφισβήτητα επιστημονικά – βιολογικά στοιχεία που τεκμηριώνουν το ότι ο άνθρωπος είναι εκ φύσεως παμφάγος; Γιατί έχω ακούσει απ’ την “άλλη πλευρά” ότι όλα αυτά είναι απλά απόψεις κάποιων επιστημόνων.
Πολλά είναι τα αντικειμενικά χαρακτηριστικά που αποδεικνύουν επιστημονικά ότι ο άνθρωπος κατατάσσεται στους παμφάγους οργανισμούς:
• Τα μάτια του ανθρώπου είναι στο εμπρός μέρος του προσώπου, χαρακτηριστικό που έχουν τα ζώα – κυνηγοί, εφόσον θα πρέπει να διαθέτουν στερεοσκοπική όραση για να υπολογίζουν την απόσταση όταν κυνηγούν το θήραμά τους (σκύλοι, γάτες, λιοντάρια, κουκουβάγιες, γεράκια, χοίροι, κλπ.). Τα χορτοφάγα ζώα, έχουν τα μάτια στα πλάγια του κρανίου για να βλέπουν και προς τα πίσω όταν τρώνε σκυμμένα. Μόνο όταν βρίσκονται σε κίνδυνο, λόγω του φόβου ή πόνου, εκκρίνεται αδρεναλίνη η οποία προκαλεί το αλληθώρισμα των ματιών προς τα εμπρός, για να μπορέσουν να διαφύγουν. Αυτός είναι και ο λόγος που στα άλογα τοποθετούμε παρωπίδες και χρησιμοποιούμε τα σπιρούνια.
• Τα δόντια των σαρκοφάγων και των παμφάγων, έχουν εξωτερικά την αδαμαντίνη και εσωτερικά την πιο μαλακή οδοντίνη. Αντίθετα τα φυτοφάγα έχουν την οδοντίνη εξωτερικά και την αδαμαντίνη εσωτερικά και η οποία προεξέχει της οδοντίνης η οποία με την αύξηση της ηλικίας φθείρεται (εξ ου και το «του χαρίζανε γάιδαρο και τον κοίταζε στα δόντια»). Αυτό γίνεται για να μπορούν να σπάνε τα κυτταρικά τοιχώματα που αποτελούνται από κυτταρίνη και έτσι να απελευθερώνουν τα συστατικά του κυττάρου.
• Η άρθρωση της κάτω σιαγόνας, στα φυτοφάγα ζώα είναι πολύ χαλαρή, ώστε να μπορεί να κινείται αριστερά – δεξιά για να μασάνε καλύτερα τη φυτική τροφή (λέμε «μασάει σαν κατσίκα»). Αντίθετα στα σαρκοφαγία ζώα η κίνηση της κάτω σιαγόνας κινείται αυστηρά πάνω – κάτω, ενώ στα παμφάγα η κίνηση είναι ενδιάμεση.
• Το πεπτικό σύστημα του ανθρώπου, όπως και των άλλων παμφάγων, έχει ενδιάμεση ανατομία μεταξύ σαρκοφάγων και φυτοφάγων ζώων. Τα παμφάγα και σαρκοφάγα ζώα έχουν κατά πολύ πιο κοντό σε μήκος λεπτό έντερο σε σχέση με εκείνο των φυτοφάγων. Για σκεφτείτε πόσο έντερο χρειάζεται το κοκορέτσι! Τα φυτοφάγα χρειάζονται ειδικές δομές στο πεπτικό τους σύστημα για να μπορούν να χωνέψουν την κυτταρίνη, caecum στα τρωκτικά, τετράχωρο στομάχι στα μηρυκαστικά και η πέψη της κυτταρίνης γίνεται πάντα με τη βοήθεια μικροοργανισμών.
Τέλος και σημαντικότερο όλων είναι το ότι η αποκλειστική διατροφή με φυτικές τροφές δεν παρέχει όλα τα συστατικά που χρειάζεται ο άνθρωπος για να αναπτυχθεί και επιβιώσει. Ορισμένες ενώσεις βρίσκονται μόνο σε ζωικές τροφές. Τέτοιες είναι τα απαραίτητα αμινοξέα, που χωρίς αυτά δεν μπορούν να συντεθούν πολλές πρωτεΐνες (8 από τα συνολικά 20 αμινοξέα από τα οποία αποτελούνται όλες οι πρωτεΐνες) και τα απαραίτητα λιπαρά οξέα.
Με βάση αυτό το τελευταίο, είναι η επιλογή του να γίνει κάποιος vegetarian, θεμιτή διατροφικά επιλογή με βάση την φυσιολογία μας ή πάμε κόντρα στη φύση;
Τι πρέπει να προσέξει κανείς που κάνει μια τέτοια επιλογή και υπάρχει κάποια ηλικία που θεωρείται λάθος ή σωστή για μια τέτοια απόφαση;
Εδώ πρέπει να διαχωρίσουμε τους vegetarian από τους vegan. Οι vegetarian δεν καταναλώνουν κρέας ενώ τρώνε ζωικά προϊόντα και έτσι μπορούν να προσλαμβάνουν όλα τα απαραίτητα συστατικά που είναι απαραίτητα για την επιβίωσή τους. Οι vegetarian εφόσον πίνουν γάλα και προσλάβουν το μητρικό, μπορούν να περάσουν μετά τους πρώτους μήνες της ζωής τους σε φυτική διατροφή εφόσον φυσικά τρώνε και πίνουν ζωικά προϊόντα (γάλα, τυρί, γιαούρτι, αβγά, κλπ.).
Πιστεύω όμως ότι οι δίαιτες αυτές δεν πρέπει να επιβάλλονται στα νεογέννητα και στα παιδιά. Επειδή πρόκειται για ιδεολογία δεν θα πρέπει να επιβάλλεται, αλλά να αφήνουν τα παιδιά να αποφασίζουν από μόνα τους όταν μεγαλώσουν.
Κατάλαβα ότι δεν είναι ασυμβίβαστο με τη φύση μας να επιλέξουμε να είμαστε vegaterian! Όμως η επιλογή vegan που είναι όλο και περισσότερο της μόδας, τι ακριβώς αλλάζει; Είναι κάτι που κάνει καλό ή κακό στον οργανισμό, πέραν του αν κάνει καλό στον πλανήτη; (γιατί αυτό δεν το εξετάζουμε εδώ, πριν δούμε αν είναι καλό ή κακό για μας)
Χρειάζεται να εξισορροπείται διατροφικά μια τέτοια επιλογή από συμπληρώματα όπως έχω ακούσει και είναι αυτά όντως μη ζωϊκής προέλευσης;
Οι vegan δεν προσλαμβάνουν αυτά τα απαραίτητα συστατικά που ανέφερα πιο πριν, με αποτέλεσμα να πρέπει να καταφεύγουν στην πρόσληψη συμπληρωμάτων διατροφής. Πολύ φοβάμαι ότι οι vegan είναι θύματα των εταιριών παραγωγής και εμπορίας συμπληρωμάτων διατροφής.
Τα συστατικά που πρέπει να προσέχουν οι vegan είναι: Βιταμίνη Β12, βιταμίνη D, απαραίτητα ω3 λιπαρά οξέα, ω3 λιπαρά οξέα με μακριές αλυσίδες, ιώδιο, σίδηρος, ασβέστιο, ψευδάργυρο και τα απαραίτητα αμινοξέα. Όλα αυτά τα συστατικά βρίσκονται και σε φυτικούς οργανισμούς και φύκη (π.χ. spirulina) αλλά δεν βρίσκονται σε μορφή που μπορεί εύκολα ο οργανισμός να τα απορροφήσει, όπως είναι το φυτικό ασβέστιο, ο σίδηρος ο ψευδάργυρος κ.ά. Το ίδιο συμβαίνει και με τα απαραίτητα αμινοξέα που βρίσκονται διάσπαρτα σε διάφορους φυτικούς οργανισμούς. Για τους λόγους αυτούς συνιστάται η πρόσληψη συμπληρωμάτων. Οι εταιρείες παραγωγής συμπληρωμάτων, όπως είναι φυσικό, δεν πρόκειται να αποκαλύψουν τις πρώτες ύλες που χρησιμοποιούν και υπάρχουν καταγραφές (όπως εδώ και εδώ ) που αναφέρουν ότι συμπληρώματα για vegan διατροφές μπορεί και να προέρχονται από ζωικές πηγές. Είναι όμως δυνατόν κάποιες εταιρείες να τις παίρνουν από μικροοργανισμούς και φυτά. Το πρόβλημα είναι εντέλει οικονομικό!
Tι απαντάτε σε όσους λένε ότι στην Ινδία και σε άλλες χώρες, εκατομμύρια άνθρωποι ακολουθούν vegan διατροφή βάσει θρησκείας; Έχουν κάποια διαφορά φυσιολογίας από μας;
Την απάντηση σε αυτό το ερώτημα την δίνουν οι στατιστικές των διεθνών οργανισμών που δείχνουν ότι περίπου 180 εκατομμύρια άνθρωποι στις Ινδίες υποσιτίζονται ενώ το 70% των παιδιών είναι αναιμικά. Σε αυτές τις περιοχές της γης ο βιγκανισμός δεν είναι επιλογή των ανθρώπων δεδομένου ότι υπάρχει σοβαρή έλλειψη σε τροφές ζωικής προέλευσης.
Αντιλαμβάνομαι ότι στο θέμα vegan υπάρχει μια κόκκινη γραμμή, γιατί έχουμε αρχίσει να ξεφεύγουμε από τις προδιαγραφες του οργανισμού που μας κληροδότησε ιστορικά η φύση και αναγκαζόμαστε να καταφύγουμε σε ουσίες που μόνο η βιομηχανία μπορεί να παράγει για να διατηρούμαστε υγιείς, εφόσον εμείς αποφασίζουμε να μην τις παίρνουμε με τον φυσικό τρόπο. Σχετικά με την ωμοφαγία που επίσης ακούγεται τελευταία και φοβάμαι ότι δεν εννοούν “φιλέτο ταρτάρ” και “ψάρι σεβίτσε”, έχετε κάποιο σχόλιο;
Η ωμοφαγία είναι μια άλλη διατροφική μόδα όπου αυτοί που την ασπάζονται ισχυρίζονται ότι με το μαγείρεμα χάνονται πολλά θρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνες, ένζυμα κλπ. Ξεκινώντας από τα ένζυμα θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι όλα τα ένζυμα απενεργοποιούνται με το πού θα εκτεθούν στα υγρά του στομάχου. Τα ένζυμα που χρειάζεται ο οργανισμός μας τα παράγει μόνος του εκεί που πρέπει και όταν πρέπει.
Είναι ακόμα αποδεδειγμένο ότι, όταν ο άνθρωπος άρχισε να καταναλώνει μαγειρεμένα φαγητά μεγάλωσε ο εγκέφαλός του και αυξήθηκε το προσδόκιμο ζωής του. Αυτό οφείλεται στο ότι με το μαγείρεμα οι θρεπτικές ουσίες που βρίσκονται στα τρόφιμα διασπώνται και έτσι γίνεται πιο εύκολη η πρόσληψη και αφομοίωση τους από τον οργανισμό.
Σε πρόσφατες μελέτες αποδείχτηκε ότι σε σημαντικό αριθμό, σε γυναίκες που ακολουθούν αυτή τη δίαιτα εμφανίζεται αμηνόρροια . Αυτό δείχνει ότι η φύση θεωρεί ότι το σώμα αυτών των γυναικών δεν είναι κατάλληλο για κύηση.
Κατα τη γνώμη σας λοιπόν ποιά είναι σε γενικές γραμμές η πιο σωστή και υγιεινή επιλογή για έναν Έλληνα, όσον αφορά στη διατροφή του και γιατί;
Η άποψή μου συγκλίνει με αυτή όλων των επιστημόνων, ότι δηλαδή η λεγόμενη Μεσογειακή διατροφή είναι η πιο ενδεδειγμένη. Όταν λέμε Μεσογειακή διατροφή εννοούμε την Κρητική διατροφή όπως αυτή μελετήθηκε τη δεκαετία του 60.
Βέβαια όλοι γνωρίζουμε ότι η Κρητική διατροφή περιλαμβάνει όλες τις κατηγορίες τροφίμων φυτικής και ζωικής προέλευσης και ακόμα και οινοπνευματώδη ποτά. Το παιχνίδι παίζεται στην ποσότητα. Ο οργανισμός χρειάζεται απ’ όλα αλλά με μέτρο.
Με βάση όσα μας είπατε, όσον αφορά ειδικότερα στην υγιή ανάπτυξη των παιδιών, τι είναι λοιπόν απαραίτητο επιστημονικά σε κάθε στάδιο και τι θα θεωρούσατε “εγκληματικό” λάθος;
Η πρώτη τροφή των νεογέννητων, δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία, ότι είναι το μητρικό γάλα και στη συνέχεια η εισαγωγή στη μικτή διατροφή.
Έχει αποδειχθεί εγκληματική η προσπάθεια γονέων να μεγαλώσουν τα παιδιά τους τρεφοντάς τα με αποκλειστικά φυτικής προέλευσης τροφές, δηλαδή ως vegan, με ολέθρια αποτελέσματα. Σε μερικές περιπτώσεις έχει υπάρξει και επέμβαση του εισαγγελέα!
Μια και αγγίζουμε τις “διατροφές και δίαιτες της μόδας”, μια άλλη δίαιτα που ακούστηκε πριν από λίγα χρόνια είναι η λεγόμενη «αλκαλική δίαιτα» για την οποία δεν γνωρίζω πολλά. Τι λέτε γι’ αυτή;
Η άποψή μου είναι ότι δεν υπάρχει πιο βλακώδης δίαιτα που σίγουρα έχει επινοηθεί από εντελώς άσχετους ανθρώπους. Μια σύντομη απάντηση είναι ότι δεν υπάρχει πιθανότητα με τη διατροφή μας να αλλάξουμε το pH του οργανισμού μας. Ο οργανισμός μας ρυθμίζει με απόλυτη ακρίβεια το pH του αίματος να είναι μεταξύ 7.2 και 7.5. Σε συγκεκριμένες περιοχές του πεπτικού συστήματος, για συγκεκριμένους λόγους του pH μεταβάλλεται και γίνεται πολύ όξινο (στομάχι, περίπου 1.5 – 2) και στο δωδεκαδάκτυλο μπορεί να γίνει αλκαλικό δηλαδή 8.
Έχετε τέλος, κάποιο σχόλιο σε σχέση με τα προβλήματα υγείας που ακούμε γύρω μας όλο και πιο συχνά, σε ανθρώπους της ηλικίας μας;
Τα περισσότερα προβλήματα υγείας που εμφανίζονται στον άνθρωπο οφείλονται στο ότι το προσδόκιμο ζωής από τα 26-28 χρόνια που ήταν στην αρχαία Ελλάδα και τα 46 μετά το Β’ παγκόσμιο πόλεμο, έχει φτάσει στα 82-83. Σε αυτό έχουν συμβάλλει οι επιστήμες (ιατρική, βιολογία, μικροβιολογία, γεωπονία, διαιτολογία, κλπ) προσφέροντας καλύτερη υγεία, καλύτερη διατροφή και φυσικά μακροζωία. Πολλά όμως όργανα του ανθρώπινου οργανισμού δεν μπορούν να λειτουργούν για τόσα πολλά χρόνια με αποτέλεσμα να δημιουργούνται τα συνηθισμένα προβλήματα υγείας που πάσχουν όλοι οι ηλικιωμένοι, όπως η καρδιά, το συκώτι, τα νεφρά, τα μάτι, το νευρικό σύστημα κ.ά. και να εμφανίζονται και άλλες ασθένειες όπως ο καρκίνος.
Το Cucina Caruso ευχαριστεί πολύ τον καθηγητή και φίλο Κώστα Φασσέα για τον χρόνο που διέθεσε και ελπίζει οι απαντήσεις του καθηγητή να ήταν πραγματικά χρήσιμες σε εσάς τους αναγνώστες. Ο στόχος – επαναλαμβάνω – δεν είναι να εκθέσουμε εδώ τις όποιες “απόψεις μας” περί διατροφής, παρά μόνο στο μέτρο της κοινωνικά υπεύθυνης δημοσιογραφικής δεοντολογίας.
Ο κύριος στόχος μας ήταν μόνο το να προβάλουμε υπεύθυνα και με χαμηλούς τόνους την τεκμηριωμένη επιστημονικά γνώση επί σοβαρών θεμάτων, που υπερβαίνουν την άποψη & ιδεολογία του οποιουδήποτε. Από εδώ και πέρα διαμορφώστε ο καθένας την άποψη που θεωρεί σωστή… αλλά εδώ, δεν θα κάνουμε μάχη υπέρ ή κατά της!