Τα λαζάνια έχουν στο μυαλό μου πάντα μια γιορτινή διάθεση, αλλά ειδικά η συνταγή που σας παρουσιάζω σήμερα είναι φτιαγμένη για γιορτή! Έχουμε μια σπάνια σύνθεση απλών, χειμωνιάτικων υλικών, το καθένα με έντονο χαρακτήρα που με τη μαγειρική χρυσαφίζουν σε διάφορους τόνους και πέρα απ’ ότι νοστιμίζουν το τελικό πιάτο, δημιουργούν υποσυνείδητα μια αίσθηση πολυτέλειας μαζί με θαλπωρή.
Κυβάκια κίτρινης γλυκιάς κολοκύθας παντρεύονται με καπνιστό καραμελωμένο μπέικον και τραγανά φουντούκια, για να κοντράρουν την υπόξινη κρεμώδη γκοργκονζόλα που δίνει ένα ατίθασο χαρακτήρα και μοναδική γαστρονομική αξία σε ένα πιάτο οικιακής θαλπωρής, ανάγοντάς το σε γκουρμέ!
Η ιδέα της σύνθεσης ξεκίνησε διαβάζοντας κλασικές Ιταλικές συνταγές όπου κολοκύθα και μπέικον συνδυάζονται σε χειμερινές πάστες. Από εκεί και πέρα μου ήρθε η ιδέα να τα συνδυάσω σε λαζάνια και στη σύνθεση πρόσθεσα τα φουντούκια για να δώσω μια τραγανή υφή και να ενισχύσω τη χειμερινή λογική των υλικών. Όμως έψαχνα και το ιδανικό τυρί να τα συνοδέψει μέσα στη σ/υνθεση ως τρίτο βασικό υλικό που θα ολοκληρωσει τις ισορροπίες.
Τρεις ιδέες μου ήρθαν στο μυαλό. Η πρώτη ήταν να βάλω μετσοβόνε για να δέσει με τη καπνιστή λογική του μπέικον. Η δεύτερη, η πιο safe ίσως, να βάλω μοτσαρέλα για να λειτουργήσει ήπια και ντροπαλά, αυξάνοντας τη κρεμώδη αίσθηση, ώστε να αναδειχθούν τα δύο κεντρικά υλικά. Η τρίτη ιδέα, η πιο ρισκέ, ήταν να βάλω γκοργκονζόλα, για να κοντράρει τα δύο βασικά υλικά και να δώσει χαρακτήρα, αλλά σε τέτοια αναλογία ώστε να μην τα καπελώσει κιόλας.
Έτσι ετοίμασα ένα ταψί λαζάνια βάζοντας σε διαφορετικές θέσεις το καθένα από τα τρία διαφορετικά τυριά, ώστε να έχω μερίδες που να έχουν το καθένα τυρί ξεχωριστά μέσα στο ίδιο ταψί. Έτσι μπορούσα να αξιολογήσω στη πράξη τι πήγαινε τελικά καλύτερα μαζί με φίλους, που δεν ήξεραν τι έχω κάνει ακριβώς. Το αποτέλεσμα ήταν φανερό μετά απ’ τη πρώτη μπουκιά καθεμίας απ’ τις τρεις εκδοχές. Το μετσοβόνε βγήκε πιο υποτονικό απ’ ότι είχα φανταστεί, η μοτσαρέλα λειτουργούσε αρμονικά χωρίς όμως να φτιάχνει χαρακτήρα στο πιάτο, αλλά η γκοργκονζόλα ήταν μακράν ο απόλυτος συνδυασμός και μάλιστα στην αναλογία που επέλεξα!
Το πιάτο ανέβηκε γαστρονομική κλάση με τη γκοργκονζόλα, γιατί κόντραρε ιδανικά τη γλύκα και τη καπνιστή αίσθηση των άλλων δυο βασικών υλικών, δημιουργώντας γευστικές εντάσεις τόσο-όσο. Καταφέρνει παράλληλα να ερεθίζει την όρεξή σου ν’ αποζητάς την επόμενη μπουκιά, πράγμα σπάνιο για συνθέσεις με τόσο ξεχωριστό χαρακτήρα, που συνήθως φέρνουν νωρίς κορεσμό.
Θεωρώ αυτό το πιάτο ένα απ’ τα καλύτερα που έχω ποτέ δημιουργήσει, ακριβώς γιατί έχει εντάσεις, λεπτές ισορροπίες σε γεύσεις και υφές και ξεχωριστό χαρακτήρα. Επίσης γιατί μπορεί να λειτουργήσει ταυτόχρονα ως καθημερινό πιάτο οικογενειακής θαλπωρής αλλά και ως πιάτο που βγάζεις σε επίσημο γιορτινό τραπέζι παρέα με ένα μεγάλο κρασί. Είναι δε το πιάτο που σχεδιάζω να κάνω αυτό το χειμώνα στα περισσότερα τραπέζια σπίτι μου, όταν βέβαια αυτό είναι εφικτό.
Χαρακτηριστικά του πιάτου:
Επειδή είναι μια σύνθεση με τρεις ξεχωριστές παρασκευές θα το χαρακτήριζα ως μέτριας δυσκολίας, χωρίς όμως να έχει κάποια δυσκολία ή μαγειρική πρόκληση, ώστε και ένας αρχάριος να μπορεί να ανταποκριθεί. Θα σας πάρει περί την 1:40’ συνολικά, εφόσον συνδυάσετε σωστά την αλληλουχία των 3 πρώτων βημάτων, εκμεταλλευόμενοι τον κενό χρόνο στο καθένα. Μετά απ’ αυτό έχετε να συνθέσετε τις παρασκευές με τα λαζάνια της Barilla και να τα ψήσετε στο φούρνο 40-50’, ανάλογα με τον φούρνο σας.
Τα λαζάνια της Barilla είναι φτιαγμένα με σιμιγδάλι σκληρού σίτου, υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες και αυγό, οπότε θα απορροφήσουν υγρασία απ’ τη μπεσαμέλ καθώς ψήνονται στο ταψί και έτσι θα βγουν τέλεια σε υφή και πεντανόστιμα.
Προτείνω να προτιμήσετε κολοκύθα που έχει ήδη καθαριστεί απ’ τον μανάβη ή το σούπερ μάρκετ, μια και αν δεν είστε εξοικειωμένοι στο κόψιμο με μεγάλο κοφτερό μαχαίρι που θέλει δύναμη γιατί είναι πολύ σκληρή, θα δυσκολευτείτε, άσε που είναι και επικίνδυνη διαδικασία.
Υλικά για ταψί 35 εκ.
1 κουτί Lasagne all’ uovo Barilla
1 κιλό κολοκύθα καθαρισμένη και κομμένη σε μικρά κυβάκια 1 εκ.
500 γρ. μπέικον κομμένο σε μικρά κυβάκια 0,5 εκ.
500 γρ. Gorgonzola κομμένη σε μικρά κομμάτια
80 γρ. φουντούκια ακανόνιστα θρυμματισμένα στο γουδί
80 ml. ελαιόλαδο
1/8 κ.γ. μοσχοκάρυδο
αλάτι, πιπέρι
Για τη Μπεσαμέλ:
80 γρ. βούτυρο
80 γρ. αλεύρι
1 λτ. γάλα ζεστό
1/8 κ.γ. μοσχοκάρυδο
70 γρ. τριμμένη παρμεζάνα
αλάτι, πιπέρι
Διαδικασία Παρασκευής:
1. Καραμελώστε το μπέικον:
Κόψτε το μπέικον σε μικρά κυβάκια, περίπου 0.5 εκ. ανά πλευρά. Βάλτε ένα μεγάλο αντικολλητικό τηγάνι σε μεσαία ένταση και προσθέστε το ελαιόλαδο. Βάλτε το μπέικον μέσα και σιγομαγειρέψτε το για περίπου 15 λεπτά, ώστε να χάνει σταδιακά το λίπος του και να καραμελώνει, να παίρνει βαθύ χρυσαφί χρώμα και τραγανή υφή. Αν στο τηγάνι σας μπαίνει καπάκι με δυνατότητα διαφυγής υδρατμών, βάλτε το για να αποφύγετε το να λερώσει η κουζίνα από πιτσιλιές και να επιταχύνετε ελαφρά τη διαδικασία καραμελώματος. Όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία, αφαιρέστε το μπέικον σε ένα μπολ και αφήστε στο τηγάνι όλο το λίπος και ελαιόλαδο, χωρίς να σβήσετε.
2. Ετοιμάστε τη κολοκύθα με το φουντούκι:
Όσο καραμελώνετε το μπέικον, κόψτε τη κολοκύθα σε μικρά κυβάκια, λίγο πιο μεγάλα απ’ τα αντίστοιχα του μπέικον και σπάστε λίγο τα φουντούκια σε ακανόνιστα μεγέθη, χωρίς να γίνουν σκόνη. Ρίξτε τα κυβάκια κολοκύθας στο τηγάνι που καραμελώσατε το μπέικον, το οποίο εξακολουθεί να είναι σε μεσαία ένταση, και ανακατέψτε κάθε τόσο. Στα 15΄περίπου λεπτά που έχει μαραθεί αρκετά η κολοκύθα, προσθέστε αλάτι, πιπέρι και μοσχοκάρυδο και στη συνέχεια τα τριμμένα φουντούκια Ανακατέψτε καλά, αφήστε μερικά λεπτά ακόμη να μαλακώσει η κολοκύθα ωστε να τρώγεται ευχάριστα, δοκιμάστε και κλείστε το μάτι.
3. Ετοιμάστε τη μπεσαμέλ:
Όσο μαγειρεύετε τη κολοκύθα ετοιμάστε και τη μπεσαμέλ σε άλλο μάτι. Πάρτε μια μεσαία αντικολλητική κατσαρόλα και βάλτε τη σε μεσαία ένταση. Βάλτε μέσα το βούτυρο να λιώσει και όταν λιώσει προσθέστε το αλεύρι και ανακατέψτε με ένα σύρμα να δημιουργήσετε ένα ρου (roux). Αφού μαγειρέψετε το ρου για 1 λεπτό, αρχίστε να προσθέτετε το ζεστό γάλα σταδιακά ανακατεύοντας και αραιώνοντας το πηκτό κολλώδες μείγμα της μπεσαμέλ. Όταν έχετε βάλει περίπου τη μισή ποσότητα του γάλακτος, η μπεσαμέλ θα έχει λογικά αραιώσει, θα είναι χωρίς σβόλους απ’ το ανακάτεμα με το σύρμα, οπότε μπορείτε να προσθέσετε το υπόλοιπο γάλα, αλάτι, πιπέρι, μοσχοκάρυδο και τη περισσότερη ποσότητα της παρμεζάνας (κρατείστε λίγη για να πασπαλίσετε πάνω απ’ τα λαζάνια). Θα τη δουλέψετε λίγο ακόμη (2’-4’) με το σύρμα πάνω στην εστία μέχρι να αρχίσει να ξαναπήζει. Όταν αρχίσει να χύνεται σχετικά αργά απ’ το σύρμα, τότε είναι έτοιμη για τα λαζάνια.
4. Ετοιμάστε τα λαζάνια σε στρώσεις:
Βάλτε τον φούρνο να προθερμανθεί στους 180°C, πάνω-κάτω αντιστάσεις.
Στο ταψί που επιλέξατε (κατά προτίμηση κεραμικό ή πυρέξ για να βγει στο τραπέζι) περάστε τον πάτο με λίγη μπεσαμέλ να δώσει υγρασία και λιπαρότητα στη πρώτη στρώση λαζάνια. Κάντε τη πρώτη στρώση από λαζάνια και καλύψτε μεγάλα τυχόν κενά βάζοντας κάποιες λωρίδες από λαζάνια. Ρίξτε από πάνω το 1/3 της φάρσας κολοκύθας, το 1/3 του μπέικον, το 1/3 της γκοργκονζόλας σε μικρά κομμάτια και 2 κουτάλες μπεσαμέλ ακανόνιστα. Στρώσε δεύτερη στρώση λαζάνια και κάντε το ίδιο και τρίτη επίσης. Καλύψτε από πάνω τη τρίτη στρώση με λαζάνια και απλώστε άνω στα λαζάνια όλη την υπόλοιπη μπεσαμέλ. Πασπαλίστε λίγη παρμεζάνα, μοσχοκάρυδο και φρεσκοτριμμένο πιπέρι πάνω απ’ τη μπεσαμέλ και τα λαζάνια είναι έτοιμα για φούρνο.
5. Ψήστε τα λαζάνια:
Στον προθερμασμένο φούρνο στους 180°C, με πάνω-κάτω αντιστάσεις, βάλτε τα λαζάνια σε μεσαίο ράφι να ψηθούν για περίπου 40’-50’ (ανάλογα με τον φούρνο) ώστε η μπεσαμέλ από πάνω να ψηθεί και να πάρει έντονο σκούρο χρυσαφί χρώμα κατά μέρη. Βγάλτε το ταψί απ’ τον φούρνο και αφήστε το για 20’ περίπου να καταλαγιάσει η θερμοκρασία, να δέσουν οι γεύσεις και να κόβεται καλύτερα σε κομμάτια. Κόβετε σε 8 κομμάτια (ανάλογα και με το ταψί σας) και σερβίρετε στα πιάτα.
Σερβίρισμα:
Τα λαζάνια αυτά δεν χρειάζονται τίποτα άλλο πέρα από φρεσκοτριμμένο πιπέρι, μια τραγανή πράσινη σαλάτα από δίπλα, ένα μεγάλο κόκκινο κρασί και πολύ όρεξη! Είναι μια χειμωνιάτικη γιορτή γεύσεων, υφών και χρωμάτων στο πιάτο σας και ταιριάζουν με κάθε επίσημο ή και όχι τραπέζι.
Εμείς σερβίραμε στα πολύ φινετσάτα πιάτα της σειράς Dantelle της ΙΩΝΙΑ , έχοντας μαγειρέψει τις 3 παρασκευές σε αντικολλητική κατσαρόλα και τηγάνι Magic Fest.