Το κρεμμύδι είναι ίσως το πιο απαραίτητο λαχανικό στη μεσογειακή κουζίνα, αλλά σπανίως πρωταγωνιστεί σε πιάτα. Στις περισσότερες συνταγές δανείζει τη σπιρτάδα ή τη γλύκα του, για να αναδείξει άλλα υλικά που κλέβουν τις εντυπώσεις.
Αν εξαιρέσει κανείς τους ελληνικούς κρεμμυδοντολμάδες και τη γαλλική κρεμμυδόσουπα (για τα οποία έχουμε και κίλερ συνταγές, παρεμπιπτόντως), δεν μου έρχονται στο μυαλό, άλλα δημοφιλή πιάτα όπου το κρεμμύδι ορίζει τον ρυθμό και τα υπόλοιπα υλικά χορεύουν στο ταψί. Άλλα βέβαια μπορεί να φταίει και το μυαλό μου… Γιατί με το που σκέφτομαι κρεμμύδι, πάντα θυμάμαι τη κλασική ατάκα του Καραγκιόζη “Τα παιδιά μου τρελαίνονται για φρούτο. Μου έχουν ρημάξει τα κρεμμύδια” ! Στο περίπου, κι’ εγώ… δηλώνω λάτρης του κρεμμυδιού στη μαγειρική!
Πριν μερικούς μήνες λοιπόν, είδα σε μια εκπομπή, την Nigella Lawson, να ετοιμάζει μια πολύ απλή συνταγή εμπνευσμένη απ’ την Ιταλία, με κόκκινα κρεμμύδια στο φούρνο που τα συνδύασε με μπόλικο φρέσκο βασιλικό, ελαιόλαδο και μπαλσάμικο.
Η ιδέα προφανώς μου έκανε αμέσως κλικ. Μ’ άρεσε το ταπεινό κρεμμύδι να έχει ρόλο πρωταγωνιστή σε ένα πιάτο με τόσο Μεσογειακό χαρακτήρα και είπα να το δοκιμάσω. Η πρώτη δοκιμή πέτυχε, δεν ήταν δα και δύσκολο το εγχείρημα.
Τα κρεμμύδια βγήκαν ιδανικά απ’ το φούρνο, κρατώντας τη σπιρτάδα τους και τη τραγανή υφή τους, ακριβώς “τόσο-όσο”. Ταυτόχρονα, καθώς καραμέλωσαν ελαφρά, έβγαζαν όση γλύκα χρειαζόταν για να διατηρήσει το πιάτο τη καλοκαιρινή φρεσκάδα που πρέπει να το χαρακτηρίζει, ως μεσογειακό.
Άλλα βέβαια όπως συμβαίνει με δημιουργικούς μάγειρες, είπα να πάω τη συνταγή ένα βήμα πιο πέρα. Μη φανταστείτε καμία ανακάλυψη για Νόμπελ, αλλά ένα κάτι τις, να μη σκουριάζει ο εγκέφαλος του μεσήλικα και μας πάρει η κατηφόρα της βολής με όσα ξέρουμε.
Έτσι, αποφάσισα να πλαισιώσω το κρεμμύδι με μικρά πομοντόρια (που μέχρι τώρα τα έκανα στο φούρνο με άλλη συνταγή) για να γίνει το όλο πιάτο μια “ψητή εκδοχή της ντοματοσαλάτας” αλλά με αντεστραμμένους τους πρωτεύοντες ρόλους στα υλικά.
Το πιάτο βγήκε άψογο και καθιερώθηκε στα μενού μου, ως ιδανικό συνοδευτικό σε ψητά κρέατα, πέρα από τις κλασικές πατάτες, αλλά και ως υποκατάστατο νωπής σαλάτας στο τραπέζι.
Η πρωτοτυπία και η απλότητα μαζί με οικεία, αγαπημένα μεσογειακά υλικά, είναι σίγουρο ότι θα σας βάλει στη λογική “πως δεν το είχα σκεφτεί τόσο καιρό” και θα αποσπάσει ενθουσιώδη σχόλια σε κάθε μπάρμπεκιου.
Πάντως ομολογώ ότι ανυπομονώ να δοκιμάσω αυτή τη συνταγή και με τα αγαπημένα μου νεροκρέμμυδα Ζακύνθου που βγαίνουν τον Αύγουστο και διαρκούν μέχρι Οκτώβρη. Εικάζω ότι θα βγάλουν πολύ διαφορετικό γευστικό αποτέλεσμα, μια και φρέσκα είναι σαφώς πιο γλυκά, έχοντας λιγότερη αψάδα απ’ τα κόκκινα. “Φρουτοσαλάτα”, που θα έλεγε κι’ ο Καραγκιόζης!
Χαρακτηριστικά του πιάτου:
Απλή, φτηνή και εύκολη συνταγή των 5 λεπτών στη προετοιμασία και μιας ώρας στο φούρνο. Ιδανικό συνοδευτικό για ψητά κρέατα, κοτόπουλο ή και ψάρι δίνοντας μια φρέσκια, καλοκαιρινή νότα κάθε εποχή του χρόνου.
Σε εποχές που δεν έχει φρέσκο βασιλικό, βάλτε μαϊντανό.
Επίσης μπορείτε να προσθέσετε και φέτα τριμμένη στα τελευταία 15 λεπτά που ψήνεται στο φούρνο, σε μια παραλλαγή εμπνευσμένη απ’ τη χωριάτικη σαλάτα.
Υλικά: Για 4-6 άτομα (ως συνοδευτικό)
2 κόκκινα κρεμμύδια, κομμένα στα 4
200 γρ. μικρά πομοντόρια, κομμένα στη μέση
2 σκελίδες σκόρδου πολτοποιημένες (προαιρετικά)
1-2 κ.σ. μπαλσάμικο
80 ml. εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο Χρυσελιά
1 φλυτζάνι φρέσκο βασιλικό πλατύφυλλο (ή 1 φλυτζάνι μαϊντανό, με ολόκληρο το φύλο)
αλάτι, πιπέρι
Παρασκευή:
1. Προθερμαίνετε τον φούρνο στους 180ºC
2. Κόβετε τα κρεμμύδια στα 4 και μετά αφαιρείτε τα ξερά εξωτερικά φύλλα.
3. Κόβετε τα πομοντόρια στη μέση.
4. Τα βάζετε όλα σε ένα πυρίμαχο σκεύος με τα ντοματίνια γύρω-γύρω και τα κρεμμύδια στη μέση. Προσθέτετε το σκόρδο, το μπαλσάμικο και το λάδι, λίγο αλάτι και πιπέρι.
5. Βάζετε το σκεύος στο φούρνο για μια ώρα περίπου, μέχρι να δείτε ότι τα κρεμμύδια αρχίζουν να μαυρίζουν στις άκρες.
6. Αφαιρείτε το σκεύος απ’ το φούρνο και προσθέτετε από πάνω τον φρέσκο βασιλικό (ή τον μαϊντανό, τον χειμώνα)
Σερβίρισμα:
Αφήστε να περάσουν τουλάχιστον 5 λεπτά πριν σερβίρετε, για να έρθουν οι ντομάτες σε θερμοκρασία που μπορείτε να τις φάτε, γιατί ως γνωστόν, διατηρούν τη θερμοκρασία τους πολύ περισσότερο από άλλα λαχανικά και εύκολα παθαίνει κανείς έγκαυμα στο στόμα. Συνοδέψτε με το πιάτο αυτό στεγνά, ψητά κρέατα, κοτόπουλο ή ψάρι.