Το Cucina Caruso μαγειρεύει στο Casserole Bistro στο Γέρακα ! Τηλέφωνο κρατήσεων : 210-6618838 (μετά τις 14.00)

Η επίσκεψή μου στη Δανία όπου πήγα για να μάθω τα πάντα για το πώς παράγεται το βούτυρο Lurpak και η κρέμα γάλακτος της Arla, ageladaξεκίνησε με το εργοστάσιο που φτιάχνεται το βούτυρο στο Hildesbro, που περιγράφτηκε στο προηγούμενο άρθρο. Το ταξίδι συνεχίστηκε με την επίσκεψη στην πιο εντυπωσιακή και σύγχρονη γαλακτοπαραγωγική φάρμα στον κόσμο, που περιγράφεται πιο κάτω, η οποία είναι μία από τις 12,500 φάρμες που δίνουν την παραγωγή τους στην Arla, όντας μέτοχος της συνεταιριστικής εταιρίας.

Επίσκεψη στη φάρμα Vejlskovgaard, στο Odder:
Το μέλλον της γαλακτοπαραγωγού κτηνοτροφίας, δημιουργείται εδώ

Στην επιστροφή απ’ το Hildesbro, βόρεια απ’ το Aarhus, επισκεφτήκαμε μια απ’ τις πρότυπες φάρμες, ενός αγρότη – μετόχου της Arla, για να πάρουμε μια γεύση απ’ την παραγωγή της πρώτης ύλης για το Lurpak, και την γενικότερη αντίληψη περί κτηνοτροφίας στη Δανία. Οι άνθρωποι της Arla μας προετοίμασαν μόνο για το ότι θα βλέπαμε την πλέον τεχνολογικά προηγμένη, πρότυπη φάρμα στη Δανία, αφήνοντας την φαντασία μας ελεύθερη, αλλά ομολογώ ότι εδώ δεν ήξερα τι να περιμένω. Η φάρμα ανήκει στον Claus Fenger και τον γυιό του Hans Jacob, που περνάνε πολλές ώρες της ημέρας κάνοντας ήρεμα ιππασία στους όμορφους λόφους γύρω απ’ τη φάρμα, μια και έχουν βρει μάλλον τον ιδανικό τρόπο να την διαχειρίζονται.

Lurpak farm Dania 1Φτάνοντας στη φάρμα έβλεπες ένα πολύ μεγάλο, μοντέρνο υπόστεγο , μια καλαίσθητη σιδηροκατασκευή παντός καιρού που απλά προστάτευε απ’ τις καιρικές συνθήκες ό,τι ζωντανό ήταν μέσα. Μέσα, χωρισμένα σε διαφορετικά τμήματα ήταν πολλά γελάδια, της γνωστής γαλακτοπαραγωγικής ράτσας Holstein (οι μαυρόασπρες). Το πάτωμα ήταν από κομμάτια μπετόν που άφηναν μικρά κενά μεταξύ τους, όπου είναι δυνατόν να μαζευτούν όλες οι ακαθαρσίες μόλις πλενόταν η επιφάνεια, ενώ ταυτόχρονα οι αγελάδες περπατούσαν πάνω του χωρίς να εμποδίζονται απ’ τα κενά. Επειδή οι αγελάδες έχουν ως κακή συνήθεια να αφοδεύουν όπου βρουν και συχνά πάνω ή δίπλα εκεί που τρώνε, η τροφή ήταν μόνο στους διαδρόμους. Η πρόσβαση τους στην 100% φυσική τροφή ήταν μέσα από κενά στο μεταλλικό φράκτη, ειδικά για να χωράει το κεφάλι μίας και μόνης αγελάδας ώστε να μην γίνει ατύχημα. Άρα από πλευράς βασικού σχεδιασμού και χωροταξίας, είχαμε ένα σύστημα χώρων, όπου οι ακαθαρσίες ήταν δυνατόν να καθαριστούν εύκολα και η τροφή δεν αναμιγνυόταν μ’ αυτές.

Διαφήμιση

Αυτό που αρχίσαμε να συνειδητοποιούμε σιγά-σιγά, ήταν ότι στο χώρο αυτό, υπήρχαν όχι απλά κάποιες, αλλά 450 αγελάδες και 350 μοσχαράκια που δεν είχαν φτάσει στη γαλακτοπαραγωγική τους ηλικία. Και σε όλα αυτά τα ζώα, αναλογούσαν μόνο ΔΥΟ εργάτες!

Lurpak farm Dania 2Γιατί οι περισσότερες δουλειές γινόταν αυτοματοποιημένα, από ρομποτάκια. Μη φανταστείτε ρομποτάκια με ανθρώπινη μορφή ταινίας επιστημιονικής φαντασίας, αλλά μηχανήματα με συγκεκριμένη αυτοματοποιημένη αποστολή. Κάποια ρομποτάκια έτρεχαν σε προκαθορισμένες διαδρομές κρεμασμένα απ’ την οροφή και φρόντιζαν να υπάρχει αρκετή τροφή παντού για τις αγελάδες σε κάθε διάδρομο. Κάποια άλλα λειτουργούσαν σα σκούπες πατώματος και καθάριζαν αυτά που έπρεπε ανάμεσα στις αγελάδες, διώχνοντας τις ακαθαρσίες ανάμεσα στις σχισμές. Και τέλος υπήρχαν ειδικά σημεία που οι αγελάδες αυτοβούλως και ελεύθερα πήγαιναν για να αρμεχτούν, χωρίς να μεσολαβήσει ανθρώπινο χέρι.

Η κάθε αγελάδα, καθώς στέκεται στην ουρά της μηχανής αρμέγματος επικοινωνεί μαζί της, χωρίς να το ξέρει, μέσα από το τσιπάκι που φέρνει. Έτσι όταν φτάνει η σειρά της, το μηχάνημα γνωρίζει ακριβώς ποια είναι και ποιες οι ιδιαιτερότητές της. Αφού απολυμάνει τους μαστούς της, το μηχάνημα προσαρμόζεται στις θηλές της, γνωρίζοντας ακριβώς ποια αγελάδα είναι (και άρα την συγκεκριμένη φυσιολογία της) και αρχίζει το άρμεγμα. Στα πρώτα δευτερόλεπτα, το γάλα της μπαίνοντας στο μηχάνημα, αναλύεται χημικά με αυτόματοποιημένο τρόπο στις βασικές παραμέτρους υγιεινής και αν κάτι βρεθεί εκτός προδιαγραφών ποιότητας (που σημαίνει ότι κάποιο πρόβλημα τυχαίνει να έχει το ζώο) υπάρχει αφενός άμεση ειδοποίηση στο προσωπικό και αφετέρου το γάλα της κατευθύνεται σε ξεχωριστή δεξαμενή για να ελεγχθεί πλήρως και να πεταχτεί στη συνέχεια χωρίς να επηρεάσει την υπόλοιπη παραγωγή. Αν όλα βαίνουν καλώς, το γάλα αποθηκεύεται αυτόματα σε μεγάλες δεξαμενές, απ’ όπου παραλαμβάνεται μια φορά την ημέρα από βυτία για να πάει στο Holstebro, να γίνει βουτυράκι Lurpak, όπως είδαμε στο προηγούμενο άρθρο. Παρεμπιπτόντως στο βίντεο της εκπομπής Γλυκιές Αλχημίες, του Στέλιου Παρλιάρου που γυρίστηκε τότε, υπάρχει μια σειρά πολύ ωραίων πλάνων απ’ τη φάρμα που δείχνει ακριβώς την διαδικασία αρμέγματος, εδώ.

Lurpak farm Dania 4

Αυτή η διαδικασία αρμέγματος α βολοντέ, γίνεται επί 24ώρου βάσεως, όποτε και όσες φορές θέλει η κάθε αγελάδα. Κατά μέσο όρο κάθε αγελάδα αρμέγεται σχεδόν τρεις φορές το 24ωρο, δίνοντας 10-12 λίτρα γάλα στο κάθε άρμεγμα ή περίπου 12 τόνους τον χρόνο. Οι αγελάδες είναι ελεύθερες να φάνε όσο θέλουν, όποτε θέλουν, αλλά και να ξεκουραστούν ή να αρμεχτούν όποια στιγμή θέλουν, χωρίς να μεσολαβεί ο ανθρώπινος παράγοντας.

Ταυτόχρονα όμως υπάρχει πλήρης ηλεκτρονική καταγραφή της παραγωγικής δραστηριότητάς τους και έτσι όταν κάτι ξεφύγει απ’ τις νόρμες, υπάρχει ειδοποίηση. Γονιμοποιούνται τεχνητά 4 με 10 φορές στη ζωή τους και μάλιστα στη συγκεκριμένη φάρμα γίνονται και μελέτες σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο για την βελτίωση της ράτσας. Τα πρώτα δύο χρόνια της ζωής τους, που είναι μοσχαράκια γάλακτος και μέχρι να φτάσουν σε ηλικία γονιμοποίησης, περνάνε χρόνο στους υπαίθριους χώρους της φάρμας, καιρού επιτρέποντος. Μετά μένουν μόνιμα πια στο στεγασμένο χώρο, μη έχοντας ενδιαφέρον να βοσκήσουν στην εξοχή, μια και όλα τους έρχονται εύκολα και άκοπα.

Διαφήμιση

Άρα με την χρήση τεχνολογίας με περιβαλλοντική ευαισθησία και λογική αειφόρου ανάπτυξης, έχουμε ένα σύστημα που είναι ταυτόχρονα εξαιρετικά φιλικό προς τα ζώα και απόλυτα αποτελεσματικό όσον αφορά στην παραγωγή γάλακτος υψηλής διατροφικής αξίας.

Lurpak farm Dania 3

Διαφήμιση

Η φάρμα στα πλαίσια της πολιτικής “διαφάνειας”, είναι ανοιχτή στο κοινό και επισκέψιμη κάθε ώρα. Στην είσοδο υπάρχει αυτόματος πωλητής γάλακτος ημέρας, από γάλα που παστεριώνεται κάθε πρωί και προέρχεται απ’ το άρμεγμα της νύχτας. Το γάλα αυτό πωλείται με 30% μεγαλύτερη τιμή απ’ ότι στο σούπερ μάρκετ, αλλά τουλάχιστον 200 άτομα κάθε μέρα σταματούν με τ’ αυτοκίνητό τους και γεμίζουν δοχεία, πληρώνοντας το έξτρα premium για την εξαιρετική ποιότητά και γεύση του. Ομολογώ ότι ήταν το πιο νόστιμο γάλα που έχω πιει στη ζωή μου, τελειώνοντας ένα λίτρο σε λίγα μόνο λεπτά.

Μετά την επίσκεψη αυτή αναρωτιέται κανείς πόσο δύσκολο είναι να δούμε και στη χώρα μας την παραγωγή τροφίμων να καταφέρνει να συνδυάσει οικονομίες κλίμακας που την κάνουν ανταγωνιστική με σεβασμό στη ποιότητα και την φυσικότητα και ταυτόχρονη χρήση υψηλής τεχνολογίας. Αφήνω την απάντηση στον καθένα από σας και προχωράω σε μια σύντομη περιγραφή εντυπώσεων απ’ τη Δανία και κυρίως σκέψεων που μου προκάλεσε, μια και ήταν απ’ τις λίγες Ευρωπάϊκές χώρες που μέχρι αυτό το ταξίδι, δεν είχα επισκεφτεί.

Δυο λόγια για το Århus και φιλοσοφικές σκέψεις με αφορμή τη Δανία
(του Βορρά την ορίτζιναλ, όχι τη δικιά μας, του Νότου…)

Το Århus (προφέρεται Όρχους και γράφεται και Aarhus) είναι η δεύτερη πιο σημαντική πόλη στη Δανία. Ξεκίνησε ως φυσικό λιμάνι σε ένα φιόρδ πάνω στη Βόρεια θάλασσα απ ‘τον 8ο αιώνα επί Βίκινγκς και βρίσκεται 300 χιλιόμετρα βόρεια απ’ το Αμβούργο και περίπου 200 χλμ βορειοδυτικά απ’ τη Κοπενχάγη. Με 300,000 κατοίκους δεν τη λες και μικρή για δευτερεύουσα ευρωπαϊκή πόλη.

Όμως, ενώ μπορείς να απολαύσεις τα οφέλη μιας μεγάλης πόλης, δεν νιώθεις ποτέ την αίσθηση της μεγαλούπολης, στο Όρχους. Με την έννοια ότι έχει σημαντικά μουσεία και πολιτιστική δραστηριότητα, πλήρη αγορά και μεγάλη επιχειρηματική και πανεπιστημιακή κοινότητα, σημαντική τουριστική κίνηση και καλή γαστρονομία πάνω απ’ όλα! Όλα όμως είναι ήπια, ταπεινά και ποιοτικά. Κλασικά Δανέζικα.

Arhus Lurpak Trip 1

Απ’ τα πάρκα, στα κτίρια, στα εστιατόρια, στα προϊόντα και εντέλει στους ίδιους τους ανθρώπους, η Δανία έχει ένα πολύ περίεργο συνδυασμό αξιών. Απ’ τη μία νιώθεις ποιότητα και βάθος στο οτιδήποτε. Σεβασμό στη φύση και σεβασμό σε ανθρώπινες αξίες. Ποιότητα που κοστίζει ακριβά. Ποιότητα που παρήχθη ή αγοράστηκε με εστιασμό στη παραγωγή πλούτου, στόχο το λογικό κέρδος και υπηρετώντας πιστά το δυτικό οικονομικό μοντέλο, χωρίς στείρες και ξεπερασμένες ιδεοληψίες.

Όμως στη Δανία, τίποτε δεν φωνάζει, δεν προκαλεί, δεν θέλει να ξεχωρίσει ματαιόδοξα. Όλα είναι σεμνά και ήπια, κι’ ας είναι πολύτιμα. Αυτή είναι η αύρα της  ιδιαίτερης σοσιαλδημοκρατικής εκδοχής του Δυτικού κόσμου, που την έχει αναγάγει σε πρότυπο χώρας για πολλούς.

Μοιάζει σαν να έχει πετύχει το best of both worlds, υπηρετώντας αφενός το μόνο σύστημα στον κόσμο που μπορεί να παράξει πλούτο και ευημερία (το καπιταλιστικό, δηλαδή) και ταυτόχρονα δημιουργώντας τις δομές και την κουλτούρα που φέρνουν ένα βαθύτερο ανθρώπινο ήθος σε ισορροπία με την προσπάθεια κατάκτησης πλούτου (σε μια σοσιαλίζουσα ή αν θέλετε ανθρωποκεντρική ιδεολογική λογική).

Arhus Lurpak Trip 2

Την ιδιαιτερότητά της πάντως την νιώθεις, στο δρόμο περπατώντας, στους ανθρώπους που μιλάς, στο τρόπο που συμβαίνουν τα πράγματα καθημερινά. Και την διαφορά απ’ τη Βόρεια Γερμανία που έχει αντίστοιχο εισοδηματικό πλούτο, αλλά πιο φιλελεύθερη, κλασική δυτική κουλτούρα, επίσης την νιώθεις. Εκεί ο πλούτος φαίνεται, επιδεικνύεται, δίνει ζωή και χαρακτήρα στη πόλη. Εδώ δεν τον νιώθεις, είναι ντροπαλός και ήπιος, ίσως ενοχικά κρύβεται πίσω απ’ τις κουρτίνες. Σε καμία απ’ τις δυο περιοχές βέβαια δεν νιώθεις φτώχεια, εννοείται, γιατί δεν υπάρχει.

Αλλά όπως είπαμε. στη Δανία, ακόμη και τα πιο τέλεια πράγματα, ψιθυρίζουν!

Πάντως αξίζει κανείς να βιώσει αυτή την αίσθηση που περιγράφω, ως ένας έμπειρος ταξιδιώτης που έχει ταξιδέψει απ’ τις ΗΠΑ ως τη Ρωσία , λίγα χρόνια μετά την πτώση της Σοβιετικής ένωσης και σε όλες σχεδόν τις χώρες της Ευρώπης. Αξίζει να τη βιώσει για να μπορεί να κρίνει ωριμότερα αν και τι θα έπρεπε να είναι ή να θεωρείται πρότυπο. Αν θα έπρεπε ή όχι να γίνουμε η Δανία του Νότου. Από εκεί που τώρα είμαστε η δανεισμένη του Νότου, βέβαια, η απόσταση είναι χαοτική, αλλά μην χαλάμε το όνειρο τώρα, για τυπικές λεπτομέρειες…

Arhus Lurpak Trip 3

Το φιλοσοφικό ερώτημα που μου προέκυψε τελικά, είναι αν αυτή η αίσθηση χώρας που προσπάθησα να περιγράψω, που σίγουρα θα την εκτιμήσει ο οποιοσδήποτε λογικός άνθρωπος, είναι εντέλει ωραία για να ζήσεις τη ζωή σου ή όχι;
Εγώ, μέσα μου, κατέληξα σε άποψη, αρκετές μέρες αφού γύρισα, αλλά δεν έχει απολύτως κανένα νόημα να την εκφράσω εδώ. Τα ερεθίσματα όμως απ’ αυτό το ταξίδι ήταν πολύ έντονα και άρα πολύ χρήσιμα για να δημιουργηθεί μια εμπεριστατωμένη άποψη. Και γι’ αυτό σας προτείνω να πάτε και σεις, στην πρώτη ευκαιρία.

Όποιος λοιπόν ψάχνει για χώρα-πρότυπο, πρέπει να επισκεφτεί σίγουρα την Δανία, χωρίς καμία απολύτως προκατάληψη υπέρ ή κατά. Και μετά να κρίνει αν του κάνει αυτό το μοναδικό σύστημα αξιών και τρόπου ζωής. Μέχρι τότε, ας απολαμβάνουμε όμως όλοι μας τα εξαιρετικά προϊόντα τους, που εμπεριέχουν όλο τον σεβασμό τους προς την φύση, τον άνθρωπο και την απόλυτη ποιότητα. Γιατί εκεί θα πρέπει να συμφωνήσουν όλοι.

Print Friendly, PDF & Email
Διαφήμιση
  1. ”Τα πρώτα δύο χρόνια της ζωής τους, που είναι μοσχαράκια γάλακτος και μέχρι να φτάσουν σε ηλικία γονιμοποίησης, περνάνε χρόνο στους υπαίθριους χώρους της φάρμας, καιρού επιτρέποντος. Μετά μένουν μόνιμα πια στο στεγασμένο χώρο, μη έχοντας ενδιαφέρον να βοσκήσουν στην εξοχή, μια και όλα τους έρχονται εύκολα και άκοπα.” Δεν ήξερα εκτός από τους ανθρώπους ότι και τα ζώα εγκαταλείπουν τη φύση τους εξαιτίας της οκνηρίας και της αναζήτησης της ευκολίας.. Γενικά, πολύ φυσικά, φυσιολογικά και ιδιαίτερα φιλικά για τα ζώα όσα είδατε…Από που να ξεκινήσω.. από την τεχνητή γονιμοποίηση για παράδειγμα? Ποια κυρία από τις αναγνώστριες σας θα ήθελε να γονιμοποιηθεί τεχνητά? (και προφανώς δεν εννοώ αυτή τη γονιμοποίηση σε περίπτωση προβλήματος υγείας). Τεχνητή γονιμοποίηση στις αγελάδες σημαίνει να βάζουν στον κόλπο τους ένα μαραφέτι με το σπέρμα του ταύρου(από τον οποίο το έχουν αφαιρέσει πριν με εξίσου φυσικό τρόπο). Τι ωραία, έ? Δεν πειράζει.. βουτυράκι LURPAK να χουμε κι όλα καλά! Εξάλλου γι ‘αυτό υπάρχουν τα ζώα, για να τα απομυζούμε! Ας συνεχίσουμε τώρα να ασχολούμαστε μόνο με το πώς θα ευφραίνουμε τον ουρανίσκο μας..

    1. Οι φάρμες σε όλο τον κόσμο δεν είναι παιδικές χαρές για τα ζώα. Τα ζώα υπάρχουν εκεί για να παράγουν προιόντα για ανθρώπινη χρήση, αλλιώς κανείς δεν θα συντηρούσε φάρμες. Το όλο ερώτημα είναι οι συνθήκες κάτω από τις οποίες ζουν και παράγουν τα ζώα. Η συγκεκριμένη φάρμα είναι παγκόσμιο πρότυπο προσφέροντας τις πιο καλές συνθήκες, παρακολουθείται από πανεπιστήμια και η υγεία των ζώων παρακολουθείται καθημερινά. Τώρα αν εσείς ξερετε καλύτερα το πως νιώθουν τα ζώα απ’ τους επιστήμονες, πάσο!

Your email address will not be published. Required fields are marked *