Τα Mince Pies είναι το κλασικό γλυκό των Χριστουγέννων για τους Βρετανούς, στην ίδια λογική που εδώ έχουμε τους κουραμπιέδες και μελομακάρονα. 
Έχουν αρκετή συνάφεια με τα Κρητικά σκαλτσούνια από πλευράς γεύσης και υλικών, αλλά είναι κάτι αυθεντικά Βρετανικό, με μεγάλη όμως αποδοχή από τους Έλληνες όταν τα δοκιμάσουν. Και αυτό δεν είναι τυχαίο, μια και τα mince pies είναι πιτάκια –που ως γνωστόν οι Έλληνες λατρεύουν- γεμισμένα μεταξύ άλλων και με κλασικά ελληνικά υλικά όπως σταφίδες και αμύγδαλα.
Στη Βρετανία, για την εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων, τα mince pies δεν λείπουν από κανένα σπίτι και είθισται να συνοδεύουν το mulled wine (ζεστό κρασί με φρούτα και μπαχαρικά). Τρώγονται είτε έτσι όπως είναι, ή συνήθως ζεσταμένα μαζί με κρέμα ή παγωτό βανίλια. Όταν δεν αγοράζονται έτοιμα, συνήθως γίνονται στο σπίτι με shortcrust pastry και έτοιμο μίγμα γέμισης, που πουλιέται σε όλα τα supermarket ως Mincemeat (το βρίσκετε και σε καλά supermarket στην Ελλάδα όπως M&S Food, AB & Θανόπουλος).
Το Mincemeat όμως δεν περιέχει κρέας όπως το όνομά του προϊδεάζει, αλλά μόνο μίγμα από αποξηραμένα φρούτα, ξηρούς καρπούς, μπαχαρικά και αλκοόλ. Σιγά μην έλειπε το τελευταίο… Τo γιατί ονομάζεται Mincemeat, εξηγείται ιστορικά μια και πριν αιώνες, περιείχαν όντως κρέας. Η συνταγή εξελίχτηκε αλλά το όνομα έμεινε, για να μπερδεύει επαρκώς όσους δεν είναι Βρετανοί, κατά την προσφιλή μας συνήθεια.
Εγώ τα τελευταία 25 χρόνια που ζω στην Ελλάδα, σηματοδοτώ τις Χριστουγεννιάτικες γιορτές φτιάχνοντας παραδοσιακά mince pies που λατρεύουν τα παιδιά μου αλλά και όλοι οι Έλληνες φίλοι μου. Η αλήθεια είναι πως μέχρι φέτος, έκανα τα mince pies μου, με δικιά μου ζύμη, αλλά χρησιμοποιώντας συνήθως το έτοιμο μίγμα γέμισης.
Φέτος όμως είπα να δοκιμάσω ακριβώς το αντίθετο μια και ζω σε μια χώρα που η ποιότητα των έτοιμων κατεψυγμένων ζυμών που αγοράζουμε είναι εξαιρετική.
Οπότε αντί να παιδευτώ να φτιάξω shortcrust pastry αποφάσισα να χρησιμοποιήσω τη ζύμη κουρού της Χρυσής Ζύμης που είναι αρκετά κοντά στην αυθεντική γεύση της δικιάς μου ζύμης και να αναλώσω τη δημιουργικότητά μου φτιάχνοντας δικιά μου γέμιση!
Παράλληλα, σκέφτηκα να δοκιμάσω και μια δεύτερη καινοτομία. Εμπνευσμένη από μια συνταγή για μοντέρνα εκδοχή των mince pies που είδα σε μια εκπομπή του Jamie Oliver, ο οποίος χρησιμοποίησε συνδυασμό φύλλου για γλυκά και σφολιάτας, είπαμε με τον Δημήτρη να δοκιμάσουμε το αντίστοιχο, αλλά με συνδυασμό φύλλου για γλυκά και ζύμης κουρού.
Το αποτέλεσμα μας δικαίωσε πλήρως και στις δύο προσπάθειες. Τόσο τα αυθεντικά πιτάκια mince pies λειτούργησαν εξαιρετικά με τη ζύμη κουρού, όσο και τα καινοτομικά μοντέρνα πιτάκια με φύλλο και κουρού σε ρολό, κέρδισαν τις εντυπώσεις. Ο Δημήτρης τα πήρε στο γραφείο και τα κέρασε σε συναδέλφους αλλά και σε πελάτες της εταιρίας του και όπως μου είπε έγιναν ανάρπαστα. Αλλά και τα παιδιά μου που είχαν συνηθίσει τη δικιά μου ζύμη με την κλασική γέμιση mince meat του εμπορίου, καλοδέχτηκαν την αναβάθμιση και την καινοτομία.
Αξίζει να δοκιμάσετε πάντως αυτά ειδικά τα mince pies στις δύο εκδοχές τους, γιατί είναι μια λιχουδιά χωρίς σύνορα και η εμπειρία μου με τους Έλληνες λέει ότι τα λατρεύουν βρίσκοντάς τα οικεία στη γεύση τους.
Χαρακτηριστικά της Συνταγής:
Η συνταγή που ακολουθεί είναι πολύ πιο απλή απ’ όσο τα 17 αναλυτικά βήματα της περιγραφής προϊδεάζουν. Έχουμε γράψει τα βήματα πολύ αναλυτικά και στη λογική αλληλουχία των ενεργειών που σας βολεύει να κάνετε, πηδώντας από τα παραδοσιακά, στη μοντέρνα εκδοχή των mince pies, ώστε να γλυτώσετε χρόνο, εφόσον κάνετε και απ’ τα δύο. Αν θέλετε να κάνετε μόνο τη μία ή την άλλη εκδοχή, ακολουθείστε απλά μόνο τα αντίστοιχα βήματα από το #6 και μετά. Η προετοιμασία θα σας πάρει γύρω στη 1 ώρα με κάποια διαλείμματα και το ψήσιμο άλλη μισή. Τώρα πάλι αν θέλετε να τα κάνετε στα γρήγορα, χρησιμοποιήστε το έτοιμο μίγμα γέμισης mince meat του εμπορίου με ζύμη κουρού και ξεμπερδεύετε τσακ-μπαμ, αλλά δεν θα είναι το ίδιο, όπως μπορείτε να φανταστείτε…
Σημειώνω ότι οι φόρμες για mince pies είναι πιο ρηχές απ’ τις κανονικές φόρμες που βρίσκετε στο ελληνικό εμπόριο. Μπορεί για μας τους Βρετανούς που τα έχουμε συνηθίσει σε ένα συγκεκριμένο μέγεθος να φαίνονται κάπως διαφορετικά, αλλά γευστικά θα λειτουργήσουν και σε πιο βαθιές φόρμες (ειδικά η μοντέρνα εκδοχή), αν απλά δεν γεμίσετε τα πιτάκια μέχρι πάνω.
Υλικά (για 36 κομμάτια: 24 με φύλλο και 12 παραδοσιακά)
Για τη γέμιση:
250 γρ. σταφίδες σουλτανίνες
250 γρ. σταφίδες Κορινθιακές
150 γρ. αποξηραμένα cranberries
100 γρ. αποξηραμένα μικτά φρούτα ψιλοκομμένα
60 γρ. αμύγδαλα ψιλοκομμένα
6 χουρμάδες χωρίς το κουκούτσι ψιλοκομμένοι
1 μήλο ψιλοκομμένο στη κουζινομηχανή
125 γρ. βούτυρο Lurpak
225 γρ. καστανή ζάχαρη
¾ κ.γ. κανέλα σκόνη
¼ κ.γ. γαρύφαλλο σκόνη
¼ κ.γ. μοσχοκάρυδο σκόνη
¼ κ.γ. μπαχάρι σκόνη
φλούδα από 1 λεμόνι ψιλοκομμένη
χυμός 1 λεμονιού
Συμπληρωματικά, μετά την παρασκευή της γέμισης:
125 ml. brandy
15 γρ. αμύγδαλο σε φλούδες
15 γρ. άχνη ζάχαρης
Για τις mince pies:
2 συσκευασίες ζύμη κουρού Χρυσή Ζύμη
1 συσκευασία φύλλο για γλυκά Χρυσή Ζύμη
100 γρ. βούτυρο Lurpak λιωμένο
1 αυγό χτυπημένο
Παρασκευή:
1. Βγάζετε από την κατάψυξη τις συσκευασίες της ζύμης κουρού και το φύλλο της Χρυσής Ζύμης 2 ώρες πριν ξεκινήσετε την διαδικασία για να έρθουν σε θερμοκρασία δωματίου.
2. Ετοιμάζετε όλα τα υλικά της γέμισης ψιλοκόβοντας τα στο χέρι και στη κουζινομηχανή και τα βάζετε όλα σε μια κατσαρόλα, εκτός από το brandy.
3. Σε μεσαία φωτιά σοτάρετε όλα τα υλικά ανακατεύοντας κάθε τόσο, μέχρι να μη μείνουν υγρά για 10’.
4. Αφήνετε τη γέμιση να κρυώσει για 30’ τουλάχιστον.
5. Σ’ αυτό το διάστημα βουτυρώνετε τρία ειδικά ταψάκια με τις υποδοχές για mince pies. Αν δεν έχετε 3, θα το κάνετε σε δυο ή τρείς δόσεις.
6. Στα 2 βουτυρωμένα ταψάκια που θα κάνετε την μοντέρνα εκδοχή των mince pies απλώνετε το πρώτο φύλλο, το τοποθετείτε καλά μέσα στις υποδοχές, το βουτυρώνετε από πάνω και στη συνέχεια κάνετε το ίδιο με το δεύτερο φύλλο.
7. Όταν η γέμιση έχει κρυώσει, προσθέτετε το brandy και ανακατεύετε καλά για 2 λεπτά. Προθερμαίνετε τον φούρνο στους 180ºC.
8. Ανοίγετε ένα φύλλο κουρού και απλώνετε από πάνω μια στρώση γέμισης σε όλη την επιφάνεια, αφήνοντας λίγο περιθώριο στις άκρες.
9. Κάνετε ρολό τη ζύμη με τη γέμιση μέσα της και αφού την τυλίξετε την βάζετε με μια μεμβράνη στο ψυγείο για μισή ώρα.
10. Στο μεσοδιάστημα, φτιάχνετε τα παραδοσιακά πιτάκια mince pies. Με το κατάλληλο εργαλείο κόβετε τις 12 βάσεις για τα πιτάκια και τις τοποθετείτε στις βουτυρωμένες υποδοχές του ταψιού. Στη συνέχεια κόβετε τα 12 καπάκια τους.
11. Προσθέτετε σε κάθε βάση γέμιση. Μετά, με το πινέλο σας βρεγμένο σε νερό υγραίνετε την άκρη της γέμισης και του καπακιού της στις άκρες και κλείνετε τα πιτάκια.
12. Με τα δάκτυλά σας ενώνετε τη βάση με το καπάκι και τελειώνοντας με ένα ψαλίδι κάνετε δυο τρύπες στη κορυφή του καπακιού και κλείνοντας το, κόβετε τη ζύμη αρκετά ώστε να φεύγει ο ατμός από τη γέμιση στο φούρνο.
13. Τα περνάτε από πάνω με ελαφρά χτυπημένο αυγό για να γυαλίσουν στο ψήσιμο.
14. Βγάζετε το ρολό της ζύμης κουρού με τη γέμιση απ’ το ψυγείο και το κόβετε σε φέτες του 1 εκατοστού περίπου. Τις τοποθετείτε οριζόντια μέσα σε κάθε υποδοχή που έχετε γεμίσει με φύλλο.
15. Με μαχαίρι κόβετε το φύλλο που είναι ανάμεσα σε κάθε πιτάκι και το μαζεύετε κοντά στη βάση της κάθε πίτας με ακανόνιστο τρόπο ώστε να δημιουργήσει ενδιαφέροντα σχήματα όταν ψηθεί. Τα βουτυρώνετε από πάνω και τα πασπαλίζετε με τις φλούδες αμυγδάλου..
16. Τοποθετείτε τα 3 ταψάκια μέσα στο φούρνο στους 180ºC σε διαφορετικά ράφια για περίπου 22-30’ μέχρι το φύλλο και η ζύμη να ροδίσουν καλά. Τα αφαιρείτε και περιμένετε για 10’ να κρυώσουν κάπως τα ταψιά για να βγάλετε τις πιτούλες και να τις ακουμπήσετε σε σχάρα για να αερίζονται και να κρυώσουν εντελώς διατηρώντας την τραγανή τους υφή.
17. Όταν κρυώσουν εντελώς τα πιτάκια, τα πασπαλίζετε με άχνη ζάχαρη και τα τοποθετείτε σε πιατέλα σερβιρίσματος.
Ευχαριστούμε πολύ την Ιωνία για το υπέροχο Χριστουγεννιάτικο σερβίτσιο που μας παραχώρησε, ώστε να φωτογραφίσουμε τη συνταγή μας με την αισθητική που της ταιριάζει.
